Mẫu Đệ Nhất Thiên Tiên và những hiểu lầm với Mẫu Liễu Hạnh

Trong tín ngưỡng Đạo Mẫu Tứ Phủ, danh hiệu Mẫu Đệ Nhất Thiên Tiên (Mẫu Thượng Thiên) là một vị trí gây ra nhiều tranh cãi và hiểu lầm nhất về danh tính cũng như thần tích của vị Thánh Mẫu này. Có người nói Mẫu Đệ Nhất là Mẫu Cửu Trùng Thiên, có người lại nói đó chính là Thánh Mẫu Liễu Hạnh. Vậy đâu mới là thông tin chính xác? Hãy cùng website Tứ Phủ tìm hiểu những thông tin về Mẫu Đệ Nhất Thiên Tiên.

Mẫu Đệ Nhất Thiên Tiên danh tính thực sự là ai

Sau một quá trình nhiều năm học hỏi, tìm tòi những thông tin được lưu trữ lại tại các đền phủ Đạo Mẫu, hay theo những lời dạy dỗ của các vị Đồng Thầy đi trước, chúng tôi chắc chắn một điều rằng:

Mẫu Đệ Nhất Thiên Tiên (Mẫu Thượng Thiên) là vị Thánh Mẫu ngự tại Thiên Phủ nơi 9 tầng mây, là vị nữ thần nắm quyền hành cai quản thiên cung, Lục cung 6 viện (Lục Cung Vương Mẫu). Danh tính chính xác của Mẫu Đệ Nhất Thiên Tiên chính là Mẫu Cửu Trùng Thiên (Thanh Vân Công Chúa). Mẫu Đệ Nhất thuộc hàng vị Tứ Phủ Thánh Mẫu tuy xếp sau Quan Âm Bồ Tát và các Đức Vua Cha nhưng lại có vai trò lớn nhất trong hệ thống Tứ Phủ Vạn Linh.

Mẫu Cửu Trùng Thiên còn có những danh hiệu như:

• Danh hiệu chính: Thanh Vân Công Chúa [青雲公主]
• Mẫu Thượng Thiên [母上天]
• Thiên Thanh Công Chúa [天青公主]
• Cửu Trùng Thánh Mẫu [九重聖母]
• Mẫu Cửu [母九]
• Lục Cung Vương Mẫu [六宮王母]
• Mão Dậu Công Chúa [卯丣公主]
• Bán Thiên Công Chúa (Mẫu Bán Thiên) [半天公主]

Có một số nơi lưu truyền Mẫu Đệ Nhất Thiên Tiên (Mẫu Cửu Trùng Thiên) chính là Cửu Thiên Huyền Nữ [九天玄女] hoặc Nữ Oa [女媧]. Tuy nhiên hai vị này đều là những thần linh trong Đạo Giáo, nếu áp vào trong tín ngưỡng Đạo Mẫu Tứ Phủ của Việt Nam thì rõ ràng là không phù hợp.

Việc mọi người nhầm lẫn Mẫu Thượng Thiên là Thánh Mẫu Liễu Hạnh bởi vì Mẫu Cửu Trùng Thiên không hạ phàm cho nên bà đã trao quyền cai quản cho Mẫu Liễu Hạnh, vì thế mà Thánh Mẫu Liễu Hạnh vừa là Mẫu Đệ Nhị Địa Tiên, vừa nắm quyền Mẫu Đệ Nhất Thiên Tiên tại phàm giới. Do đó mà ở nhiều đền phủ thì Mẫu Liễu Hạnh được thờ tại ngôi vị Mẫu Thượng Thiên và mặc áo đỏ.

Cũng chính do đó mà chúng ta thường thấy tại các đền thờ Đạo Mẫu Tứ Phủ chỉ có tượng của Tam Tòa Thánh Mẫu (3 vị Thánh Mẫu): Mẫu Đệ Nhất hay Mẫu Liễu Hạnh, Mẫu Đệ Nhị Thượng Ngàn và Mẫu Đệ Tam Thoải Phủ. Mẫu Cửu Trùng Thiên tuy cũng thuộc vào hàng vị Tứ Phủ Thánh Mẫu nhưng ngài thường không thờ chung mà được lập đền thờ hoặc ban thờ riêng.

Tương truyền đi theo Hầu bên cạnh Mẫu Đệ Nhất Thiên Tiên là các vị: Chầu Đệ Nhất Thượng Thiên, Chầu Đệ Tứ khâm sai, Chầu Chín Giếng.

Các đền thờ Mẫu Đệ Nhất Thượng Thiên

• Đền Mẫu Cửu Trùng, thôn Bằng Sở, huyện Thường Tín, Hà Nội
• Tượng Mẫu Cửu Trùng Thiên tại Đền Thượng, Ba Vì, Hà Nội: Pho tượng Mẫu Cửu Trùng Thiên là một pho tượng đồng đỏ đúc nguyên khối, được an vị tại đỉnh núi Ba Vì vào ngày 16/10/2010. Tượng có kích thước bằng người thật, nặng khoảng 1 tấn đồng, cao 2-3 mét khi ngồi trên bệ đá. Đây là một tác phẩm có giá trị nghệ thuật, được thể hiện công phu trên chất liệu đồng cẩn tam khí, có gắn đá màu.
• Đền Thánh Mẫu Thượng Thiên Đức Thọ Hà Tĩnh

Hàng năm vào 09 tahngs 1 âm lịch là Tiệc Đức Vua Cha Ngọc Hoàng Thượng Đế và Cửu Thiên Huyền Nữ Công Chúa. Ngày 09 tháng 09 âm lịch là Tiệc Cửu Trùng Thiên Cung Vương Mẫu và Cô Chín Giếng Sòng Sơn Linh Từ. Tại các đền sẽ tổ chức lễ hội để tỏ lòng thành kính tới Mẫu Thượng Thiên (Mẫu Cửu Trùng Thiên), nhân dân từ khắp mọi nơi sẽ tới đền thờ Mẫu để dân hương, bái tạ cũng như cầu xin cho mọi việc được thuận buồm xuôi gió.

Những ngôi đền khác được cho là thờ Mẫu Thượng Thiên với danh nghĩa là Mẫu Liễu Hạnh như:

• Phủ Nấp – Phủ Quảng Cung Nam Định
• Phủ Dầy – Nam Định
• Đền Sòng – Thanh Hóa

Những ngôi đền này lấy ngày 3/3 là ngày khánh tiệc Mẫu Liễu Hạnh làm tiệc chính để tổ chức lễ hội. 

Căn Quả và Hầu Đồng Mẫu Đệ Nhất

Trước tiên, phải đính chính một điều đó là không có căn Mẫu Đệ Nhất cũng như không có giá hầu Mẫu Đệ Nhất. Mẫu Đệ Nhất không về ngự Đồng cho nên nếu bạn thấy ai đó ra hầu giá Mẫu Đệ Nhất thì đó hoàn toàn là sai và nếu có thể thì hãy nhắc nhở nhẹ nhàng và hướng những người đang đi theo con đường sai trở lại với những điều đúng đắn.

Tuy không có giá hầu Mẫu Đệ Nhất Thượng Thiên nhưng vẫn có những bản văn khấn và văn chầu Mẫu Đệ Nhất được hát để thỉnh Mẫu Thượng Thiên.

Hình tượng Mẫu Thượng Thiên là người của Thiên Phủ cho nên thường gắn liền với trang phục màu đỏ. Mẫu Cửu Trùng Thiên đội mũ “đỉnh phượng của trời”, cấu thành từ các ngọn lửa hướng thiên, dựa trên nguyên tắc Hỏa hóa Phượng, Thủy hóa Long, Mộc hóa Lân, Địa hóa Quy. Loại mũ này có dáng dấp tương tự với mũ của Tứ Pháp và Phật Mẫu Man Nương.

Lời kết

Mẫu Đệ Nhất Thiên Tiên hay Mẫu Cửu Trùng Thiên, vị nữ thần tối cao cai quản Thiên Phủ, là biểu tượng cho lòng nhân ái bao la, che chở cho con người. Dù ngự tọa nơi chín tầng mây, Mẫu Thượng Thiên vẫn luôn dõi theo, ban phước lành cho con dân nước Việt Nam. Qua bài viết này của chúng tôi, chắc hẳn bạn đã hiểu rõ được những thông tin chi tiết về Mẫu Đệ Nhất Thiên Tiên và giải đáp được những thắc mắc về mối quan hệ giữa Mẫu Cửu Trùng Thiên và Thánh Mẫu Liễu Hạnh.